• Գլխավոր
  • Հաղորդումներ
    • Թաթուլ Հակոբյանի զրույցը
    • Էլուր
    • Ստվերում
    • Պատերազմի եւ խաղաղության արանքում
    • Ալիքի վրա
    • Տեղ սահմանի մոտ
    • Իրական օրակարգ
    • Կարմիր ժամանակներ
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • русская редакция
  • մեր մասին
  • գործընկերներ
  • Կապ
Aliq Media Armenia
  • Գլխավոր
  • Հաղորդումներ
    • Թաթուլ Հակոբյանի զրույցը
    • Էլուր
    • Ստվերում
    • Պատերազմի եւ խաղաղության արանքում
    • Ալիքի վրա
    • Տեղ սահմանի մոտ
    • Իրական օրակարգ
    • Կարմիր ժամանակներ
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • русская редакция
ՀայաստանՄենք

Հրեական գերեզմանատուն Եղեգիսի ափին

Մարիամ Սարգսյան 15:15 | 14.09.2021
Մարիամ Սարգսյան 15:15 | 14.09.2021
Yeghegis Jewish cemetery

Վայոց ձորի մարզի Եղեգիս գյուղում 13-րդ դարում հրեական համայնք է ապրել: Թե ինչպես է ծագել համայնքը ու ինչպես անհետացել, հայտնի չէ, բայց հրեաների՝ հայկական տարածքում շուրջ 70 տարի ապրելու մասին վկայում է գյուղում հայտնաբերված գերեզմանոցը:

Հրեական գերեզմանոցը հայտնաբերվել է 1997-ին: Այժմ մոտ վաթսուն տապանաքար եւ ավելի մեծ թվով տապանաքարերի բեկորներ կան: Դրանց մի մասը գտել են գերեզմանոցին հարող տարածքներում:

Yeghegis Jewish cemetery
Yeghegis Jewish cemetery
Yeghegis Jewish cemetery

Երկաթյա նեղ կամուրջը, Արփայի վտակ Եղեգիսը հատելով, գյուղը միացնում է հրեական գերեզմանատանը: Պատնեշապատ գերեզմանատան ներսում կողք կողքի շարված են կլոր սյան ձեւ ունեցող տապանաքարերը՝ տարբեր արձանագրություններով:

Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների պահպանության ծառայության աշխատակից Հայկ Զաքարյանն ասում է՝ այդ ժամանակի հրեական ու հայկական տապանաքարերը նույն տեսքն ու ձեւավորումն ունեն: Հրեական համայնքն այդ տարածքում իր գոյության շուրջ 70 տարվա ընթացքում յուրացրել է տեղական մշակույթի որոշ նորմեր։

Yeghegis Jewish cemetery
Հայկ Զաքարյանը Եղեգիսում ու մարզի այլ տարածքներում գտնվող 150-ից ավելի հուշարձան կոթողների պահպանությամբ է զբաղվում: Իր գործառույթներն են՝ չթողնել տարածքը աղտոտել, տապանաքարերը չշարժել, մաքրել մոլախոտերից:

Խոտածածկ է գերեզմանոցի տարածքը: Հայկ Զաքարյանն ասում է՝ հերթով մաքրում է իրեն վստահված բոլոր հուշարձանները: Մենակ է, ավելի արագ չի հասցնում: 20 տարվա աշխատակցին նոր օգնող չկա:

Գերեզմանատան մի մասն արեւկող է: Սովորական այցելուի աչքերով այդ հատվածում տեղադրված տապանաքարերն ավելի լավ են պահպանվել, տեսանելի են նաեւ արձանագրությունները: Մի քանի քայլ այն կողմ ծառաշատ հատված է: Մամռակալած տապանաքարերը կոտրված ծառաբներից դժվար են տարբերվում: Ըստ Հայկ Զաքարյանի՝ մամուռը մաքրել չեն թույլատրում, արձանագրությունները կարող են վնասվել:

Հրեական գերեզմանատան անմիջապես հարեւանությամբ հայկական հետքն է: Գյուղատեղի է եղել, որոշ տների հիմքերն են մնացել, տարածքում մի քանի ջրաղացների մնացորդներ կան:

Գյուղապետարանն անելիք չունի այդ տարածքում, բայց պարբերաբար շաբաթօրյակներ է կազմակերպում, մասնակցում են գյուղի դպրոցի աշակերտները:

Գերեզմանատան հարակից տարածքը «քեֆ-ուրախությունից» ազատված չէ: Աշխարհի տարբեր կետերից՝ Գերմանիայից, Իսրայելից, Ֆրանսիայից, Անգլիայից, Բելգիայից տարեկան մի քանի հազար հյուրեր են գալիս Եղեգիս, այցելում հայկական Զորաց եկեղեցի, Սմբատաբերդ, հրեական գերեզմանատուն: Քիչ չեն նաեւ հրեա հյուրերը, իրենց ուխտի օրերն էլ ունեն:

Yeghegis Jewish cemetery
Yeghegis Jewish cemetery

Միայն հայ հյուրերն են մշակութային կոթողների տարածքում խորովածի կրակ վառում, հաճախ էլ մոռանում իրենց հետեւից խարույկի մնացորդները մաքրել: Հայկ Զաքարյանն ասում է՝ ամեն անգամ մոտենում է, հորդորում տարածքը մաքուր պահել, բայց փոփոխություն չկա, հետն էլ ինքն է «վատամարդ» դառնում: Հետո շրջում է տարածքով, վերացնում մնացորդները: Արտերկրից եկած հյուրերն ավելի հոգատար են:

Հայկ Զաքարյանը նաեւ պարբերաբար լուսանկարում է իր պահպանության տարածքում գտնվող հուշակոթողները, ուղարկում պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների պահպանության ծառայության փորձագետներին: Վերջիններս էլ պարբերաբար ստուգայցեր են կատարում, ուսումնասիրում հուշակոթողների պահպանության պայմանները, վիճակը:

Հրեական գերեզմանատան մուտքն անվճար է: Թե ինչու որոշակի վճար չեն սահմանում, որ գոնե այդպես կարողանան հոգալ տարածքի մաքրության ծախսերը, այցելուներն էլ գուցե ավելի հոգատար լինեն, պահպանության ծառայության աշխատակիցը պատասխան չունի: Մշակութային արժեք համարվող գերեզմանատան տարածքում խնջույք կազմակերպելու համար տուգանք եւս սահմանված չէ:

0
FacebookTwitterWhatsappTelegramEmail
նախորդը
Ջուրը կթանկանա՞
հաջորդը
Թուրքիան 4 «Բայրաքթար» կվաճառի Ուկրաինային

խմբագրական

Հայկն ու Բելը մարզական ասպարեզում

Promotion Image

Ուկրաինա․ մարդկային պատմություններ

Կացարանում 200 մարդ կա, նույնիսկ ջուր չունենք

լրահոս

  • Հանդիպել են Իրանի եւ Ադրբեջանի արտգործնախարարները

    20:26 | 04.07.2022
  • Վրաստանը մեկ տարով արգելեց ցորենի արտահանումը

    17:56 | 04.07.2022
  • Միշելն ու Ալիեւը հեռախոսազրույց են ունեցել

    17:02 | 04.07.2022
  • Ավելի քան 31 հազար պատերազմական հանցագարծություն

    15:49 | 04.07.2022
  • Խոշոր տուգանք՝ ռուս եւ բելառուս մարզիկներին զրկելու համար

    15:03 | 04.07.2022

ընտրանի

  • 1

    Հայկն ու Բելը մարզական ասպարեզում

  • 2

    Կարակալպակստանի կարգավիճակում փոփոխություն չի մտցվի․ Միրզիոեւ

  • 3

    3-ական իժ, գյուրզա, շահմար, սահնօձ եւ 1 անհայտ...

  • 4

    «Միջազգային» գյուղ՝ տեղական խնդիրներով

  • 5

    Կողմերի կորուստները պատերազմի 130-րդ օրվա դրությամբ

Facebook Youtube Email Telegram

արխիվ

Սեպտեմբերի 2021
Ե Ե Չ Հ Ու Շ Կ
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
27282930  
« Օգս   Հկտ »

© 2022 - Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են ՀՀ Օրենսդրությամբ: Ձևավորումը Ալիք Մեդիա