• Գլխավոր
  • Հաղորդումներ
    • PoliticON
    • Թաթուլ Հակոբյանի զրույցը
    • Էլուր
    • Ստվերում
    • Պատերազմի եւ խաղաղության արանքում
    • Ալիքի վրա
    • Տեղ սահմանի մոտ
    • Իրական օրակարգ
    • Կարմիր ժամանակներ
    • Վաղը
    • Չերեւան
    • Ուկրաինա | Պատերազմ
    • Թարգիր Լաո
    • Պարագիծ
    • Էկոդետ
    • Կարպիս Փաշոյանի զրույցը
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • մեր մասին
  • գործընկերներ
  • Կապ
Aliq Media Armenia
  • Գլխավոր
  • Հաղորդումներ
    • PoliticON
    • Թաթուլ Հակոբյանի զրույցը
    • Էլուր
    • Ստվերում
    • Պատերազմի եւ խաղաղության արանքում
    • Ալիքի վրա
    • Տեղ սահմանի մոտ
    • Իրական օրակարգ
    • Կարմիր ժամանակներ
    • Վաղը
    • Չերեւան
    • Ուկրաինա | Պատերազմ
    • Թարգիր Լաո
    • Պարագիծ
    • Էկոդետ
    • Կարպիս Փաշոյանի զրույցը
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
ՆերքինՔաղաքականություն

Տիգրանաշենը (Քյարքի) Հայաստանի մաս է եղել

Թաթուլ Հակոբյան 14:30 | 31.08.2021
Թաթուլ Հակոբյան 14:30 | 31.08.2021
map Tigranashen village

Արարատի մարզի Տիգրանաշեն գյուղը, որը մինչեւ 1990 թվականը կրում էր Քյարքի անունը եւ, որպես Նախիջեւանի Ինքնավար Հանրապետության գյուղ, անկլավ էր Խորհրդային Հայաստանի կազմում, եղել է Հայաստանի Հանրապետության (1918-1920/21), ապա Խորհրդային Հայաստանի մաս առնվազն մինչեւ 1926 թվականը:

1926-ին ԽՍՀՄ-ում անցկացվել է առաջին մարդահամարը, որի տվյալներից հստակ երեւում է, որ այդ եւ հարեւան մեկ այլ գյուղ՝ Գենուտը (Գյուննութ), եղել են Խորհրդային Հայաստանի մաս, հակառակ դեպքում տվյալներն ընդգրկված կլինեին Խորհրդային Ադրբեջանի մարդահամարի ցուցակներում:

20-րդ դարի հայ նշանավոր վիճակագիր Զավեն Կորկոտյանի «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)» կոթողային աշխատության մեջ՝ հրապարակված 1933-ին, Քյարքի անունով գյուղ ընդհանրապես չի հանդիպում: Պատճառն այն է, որ Քյարքին ավելի վաղ կրել է Ջաֆառլու եւ Գյուննութ-Ջաֆառլու անունները:

Ջաֆառլուն Խորհրդային Հայաստանի, իսկ ավելի վաղ՝ Հայաստանի Հանրապետության մաս է եղել, իսկ 1926 թվականի քարտեզում այն նշված չէ որպես անկլավ: Ջաֆառլուն Գյուննութ գյուղի հետ (այսօր գտնվում է Նախիջեւանի կազմում եւ ընկնում է Զանգակատան դիմացի սարի հետեւի հատվածում՝ դեպի Ելփին, բնակեցված չէ) Խորհրդային Հայաստանի մաս է կազմել:

1920-ականներին բազմաթիվ են եղել վիճելի տարածքները Խորհրդային Հայաստանի եւ Խորհրդային Ադրբեջանի միջեւ, եւ որոշ դեպքերում ուղղակի տեղի են ունեցել տարածքային փոխանակություններ: Ամենայն հավանականությամբ, հենց այդպիսի տարածքային փոխանակությունից հետո է Գյուննութը, որ հայկական աղբյուրներում հանդիպում է Գենուտ անունով, անցել Նախիջեւանին, իսկ Ջաֆառլուն՝ Քյարքին՝ վերածվել անկլավի Խորհրդային Հայաստանի կազմում:

1919 եւ 1922 թվականների մարդահամարի՝ հաշվառումների ժամանակ Ջաֆառլու գյուղում, որը Կորկոտյանի ցուցակում նշված է Վեդիի գյուղերի մեջ, բնակչություն չի եղել: 1926-ին գյուղն ունեցել է 162 բնակիչ, որից 5-ը՝ հայ, 53-ը՝ քուրդ, 104-ը՝ թուրք: 1931-ին գյուղն ունեցել է 156 բնակիչ, բոլորը՝ թուրքական խմբի ներկայացուցիչներ:

Խորհրդային Հայաստանի Գենուտ, ադրբեջաներենում Գյուննութ դարձած գյուղում 1926 թվականին եղել է 49 բնակիչ, բոլորը՝ թուրք: 1931 թվականին այնտեղ բնակչություն այլեւս չի եղել:

Արցախյան պատերազմը սկիզբ է առել հենց Քյարքիի հատվածից: 1990-ի սկզբին, երբ սկսվեցին փոխադարձ հրետակոծությունները Երասխ-Սադարակ հատվածում, հայկական ուժերը վերահսկողություն հաստատեցին Քյարքիի վրա, եւ, այդպիսով, Արարատյան դաշտից ճանապարհը դեպի Արցախ, Սյունիք եւ Իրան դարձավ անվտանգ:

Թաթուլ Հակոբյան
Թաթուլ Հակոբյան

Լրագրող, հրապարակախոս, պատմություն հետազոտող, որն առօրյա փաստերը, դրանց վրա հիմնված դատողություններն ու պատմական փորձառությունը հաջողությամբ միահյուսելով ստանում է ուրույն բովանդակություն։

0
FacebookTwitterWhatsappTelegramEmail
նախորդը
Ժամանակակից աշխարհի փողերը
հաջորդը
Պատժվել են «անհասկանալի լեզվով» երգելու համար

խմբագրական

  • Ռուսաստանը Արցախի իշխանություններին չի տեղեկացրել Ադրբեջանի կողմից 2023...

լրահոս

  • Իսրայելն ուժով կպատասխանի, եթե Սիրիայի կառավարությունը չկանխի դրուզներ...

  • Չենք պատրաստվում աշխարհով մեկ թռչել Կիեւի եւ Մոսկվայի...

  • Թրամփը հայտարարել է, որ մայիսի 8-ը կնշվի որպես...

  • ԵՄ-ը նոր պատժամիջոցներ է պատրաստում ՌԴ-ի դեմ՝ հրադադարից...

  • Դամասկոսում դրուզների հետ բախումներից հետո Սիրիայի կառավարությունը հայտարարել...

ընտրանի

  • 1

    Ի՞նչ է Պարկինսոնի հիվանդությունը, որո՞նք են ախտանշանները

  • 2

    Բնության հետ ներդաշնակ տնտեսություն․ երեք պատմություն Վայոց ձորից

  • 3

    Իրանից կամ Վրաստանից ներկրումը կկարգավորվի ցեմենտի դեֆիցիտը

  • 4

    Շիրակի մայր բուհը վերջապես ռեկտոր ունեցավ

  • 5

    «Աղբահանության վճարի թանկացման որոշումը պետք է վիճարկել դատարանում»․...

Facebook Youtube Email Telegram

արխիվ

Օգոստոսի 2021
ԵԵՉՀՈւՇԿ
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031 
« Հլս   Սպտ »
Quality Sign Colored

© 2024 - Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են ՀՀ Օրենսդրությամբ: Ձևավորումը Ալիք Մեդիա
Գաղտնիության քաղաքականություն