• Գլխավոր
  • Հաղորդումներ
    • PoliticON
    • Թաթուլ Հակոբյանի զրույցը
    • Էլուր
    • Ստվերում
    • Պատերազմի եւ խաղաղության արանքում
    • Ալիքի վրա
    • Տեղ սահմանի մոտ
    • Իրական օրակարգ
    • Կարմիր ժամանակներ
    • Վաղը
    • Չերեւան
    • Ուկրաինա | Պատերազմ
    • Թարգիր Լաո
    • Պարագիծ
    • Էկոդետ
    • Կարպիս Փաշոյանի զրույցը
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • մեր մասին
  • գործընկերներ
  • Կապ
Aliq Media Armenia
  • Գլխավոր
  • Հաղորդումներ
    • PoliticON
    • Թաթուլ Հակոբյանի զրույցը
    • Էլուր
    • Ստվերում
    • Պատերազմի եւ խաղաղության արանքում
    • Ալիքի վրա
    • Տեղ սահմանի մոտ
    • Իրական օրակարգ
    • Կարմիր ժամանակներ
    • Վաղը
    • Չերեւան
    • Ուկրաինա | Պատերազմ
    • Թարգիր Լաո
    • Պարագիծ
    • Էկոդետ
    • Կարպիս Փաշոյանի զրույցը
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
ՀայաստանՄենք

Իրական սպառնալիք հանքամերձ բնակավայրերի համար

Մարի Չաքրյան 18:00 | 05.10.2021
Մարի Չաքրյան 18:00 | 05.10.2021
Armanis mine

Արմանիսի ոսկի-բազմամետաղային հանքավայրի եւ արդյունաբերական թափոնների լցակույտերի ազդակիր Ուրասար եւ Արմանիս բնակավայրերից վերցված փորձանմուշների վերլուծությունից պարզ է դարձել, որ հանքավայրի ենթակառուցվածքներից արտահոսքերն անարգել տարածվել են շրջակա միջավայրում: Դրանք այժմ էլ, երբ հանքը չի շահագործվում, շարունակում են լցվել Չքնաղ գետը, տեղացիների սեփականությունը հանդիսացող գյուղատնտեսական հողահանդակներն ու տնամերձ հողերը, տարածվել քամու միջոցով եւ փոշու հետ ներթափանցել տներ:

Այս եզրահանգմանն են եկել չեխական «Առնիկա» քիմիական անվտանգության հարցերով զբաղվող հասարակական կազմակերպության (ՀԿ), տեղական գործընկեր «Համայնքային համախմբման եւ աջակցության կենտրոն» եւ «ԷկոԼուր» տեղեկատվական ՀԿ-ների փորձագետները: Եզրակացության համար հիմք է հանդիսացել 2021 թվականին համատեղ իրականացրած հետազոտության նախնական արդյունքների վերլուծությունը:

Հիշեցնենք, որ չեխական «Առնիկա» ՀԿ մասնագետները Լոռու մարզի հանքարդյունաբերության ազդեցության գոտիներից սենյակային փոշու, հողի եւ գետի նստվածքների նմուշներ էին վերցրել՝ Չեխիայում, մասնագիտացված լաբորատորիայում քիմիական նյութերի պարունակությունն ուսումնասիրելու նպատակով: Տեղացի գործընկերների հետ արդեն մի քանի տարի շարունակական ուսումնասիրության նպատակը շրջակա միջավայրի եւ մարդու առողջության վրա հանքարդյունաբերության ազդեցությունը ցույց տալն է:

Հողի մեջ հայտնաբերված ծանր մետաղների կոնցենտրացիաները համեմատվել են ՀՀ առողջապահության նախարարի համապատասխան հրամանով հողի որակի հաստատված ստանդարտների հետ: Այդյունքում Ուրասարում եւ Արմանիսում վերցված հողի բոլոր փորձանմուշներում մկնդեղի (As) կոնցենտրացիան 3-8 անգամ գերազանցել է հողի համար սահմանային առավելագույն կոնցենտրացիան (ՍԹԿ)` 2 մգ/կգ:

Chknagh river

Ուրասարի տարածքից Չքնաղ գետից վերցված հատակային նստվածքների նմուշներում մկնդեղի կոնցենտրացիան կազմել է նույնիսկ 28 մգ/կգ՝ նորմայից 14 անգամ բարձր: Արմանիսի տարածքից վերցված հողի բոլոր նմուշներում քրոմի կոնցենտրացիան ավելի քան 10 անգամ գերազանցում է ՍԹԿ-ն: Ախթալայում, Թեղուտում եւ Ալավերդիում 2018 թվականին քրոմով աղտոտվածության ստացված ցուցանիշների համեմատ, հողում եւ գետի նստվածքներում քրոմի ցուցանիշներն այստեղ միջինում 2 անգամ գերազանցում են:

Հողի, գետի նստվածքների ու փոշու բոլոր փորձանմուշներում արձանագրվել են նաև պղնձի (Cu) կոնցենտրացիայի գերազանցումներ, հողում՝ ավելի քան 20 անգամ: Նիկելի (Ni) կոնցենտրացիան եւս հողում ավելի քան 10 անգամ բարձր է եղել:

Հետազոտության արդյունքները ցույց են տվել նաեւ կապարի (Pb) կոնցենտրացիայի տարածվածություն: Հողում 4 նմուշներից 3-ում կապարի կոնցենտրացիան ՍԹԿ-ն գերազանցել է 1,5-3 անգամ:

Արձանագրվել են ցինկի բարձր կոնցենտրացիաներ, վերցված բոլոր նմուշներում հայտնաբերվել են կադմիում (Cd) եւ մոլիբդեն(Mo): Սակայն նորմերի գերազանցման մասին դեռեւս դժվար է խոսել, քանի որ սանիտարական կանոնների վերաբերյալ առողջապահության նախարարի հրամանում այս տարրերի վերաբերյալ խոսք չկա, անհրաժեշտ կլինի տվյալները համադրել միջազգային չափանիշների հետ:

Armanis mine

Թվարկված մետաղները նորմային մոտ կոնցենտրացիաներով հայտնաբերվել են նաեւ տեղացիներից վերցված կենսանյութերում, ինչը թույլ է տալիս ենթադրել շղթայական աղտոտվածության մասին:

«Լոռու մարզում հայտնաբերվել է եւս մեկ տարածք, որտեղ մկնդեղն ու այլ թունավոր տարրերն իրական սպառնալիք են բնակիչների, նրանց գյուղատնտեսական գործունեության եւ զարգացման համար»,- նշեց «Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն» ՀԿ-ի նախագահ Օլեգ Դուլգարյանը:

Մարի Չաքրյան

Բնօգտագործման եւ բնապահպանության մասնագետ եմ։ Ունեմ նաեւ լրագրողի շուրջ 15-ամյա փորձ։ Զույգ մասնագիտություններս հաջողությամբ համատեղում եմ հասարակական գործունեության հետ՝ հանուն բնության եւ առողջ միջավայրի։

0
FacebookTwitterWhatsappTelegramEmail
նախորդը
Շուշիի կորուստը եւ 5 միլիարդի մասին խոսակցությունները
հաջորդը
Ռազմական ավիացիայի համար օդային սահմանը փակ է

խմբագրական

  • Ռուսաստանը Արցախի իշխանություններին չի տեղեկացրել Ադրբեջանի կողմից 2023...

լրահոս

  • Իսրայելն ուժով կպատասխանի, եթե Սիրիայի կառավարությունը չկանխի դրուզներ...

  • Չենք պատրաստվում աշխարհով մեկ թռչել Կիեւի եւ Մոսկվայի...

  • Թրամփը հայտարարել է, որ մայիսի 8-ը կնշվի որպես...

  • ԵՄ-ը նոր պատժամիջոցներ է պատրաստում ՌԴ-ի դեմ՝ հրադադարից...

  • Դամասկոսում դրուզների հետ բախումներից հետո Սիրիայի կառավարությունը հայտարարել...

ընտրանի

  • 1

    Բնության հետ ներդաշնակ տնտեսություն․ երեք պատմություն Վայոց ձորից

  • 2

    Ի՞նչ է Պարկինսոնի հիվանդությունը, որո՞նք են ախտանշանները

  • 3

    Կրթության նոր մեթոդներ, որոնք ձեւավորում են քննադատական ու...

  • 4

    2024-ի հունվարի 1-ից կենսաթոշակը նոր ձեւով կհաշվարկեն

  • 5

    «Աղբահանության վճարի թանկացման որոշումը պետք է վիճարկել դատարանում»․...

Facebook Youtube Email Telegram

արխիվ

Հոկտեմբերի 2021
ԵԵՉՀՈւՇԿ
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
« Սպտ   Նյմ »
Quality Sign Colored

© 2024 - Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են ՀՀ Օրենսդրությամբ: Ձևավորումը Ալիք Մեդիա
Գաղտնիության քաղաքականություն