Նոր եթերաշրջանի տոնական հաղորդմանը լաոները զրուցում են «Ոսկե ծիրան» միջազգային կինոփառատոնի գեղարվեստական տնօրեն, կինոքննադատ ու կինոգետ Կարեն Ավետիսյանի հետ: Կարենի հետ խոսել են հայկական ժամանակակից ու խորհրդահայ կինոյից, հեղինակային կինոյից ու մասսայական սերիալներից, Գոռ Վարդանյանից ու Տարանտինոյից:
Կինոյի կյանքից են ուզում
Սերիալ նայող ազգը կինոյի պես կյանք ա ուզում։ Ջոկո՞ւմ ես։ Խի՞ եմ ասում՝ կինոյի պես… Կինոյի պես մաքուր հերոսներ ա ուզում։ Օրինակ՝ սերիալներում դինամիկան կարող ա մի քիչ… Հա, այսինքն՝ սերիալ նայող ազգ ա, բայց ուզում ա միանշանակ էսի Վարդանն ըլնի, էսի՝ Վասակը։ Չգիտեմ, էսի սուրբ ըլնի, էսի…
— Բայց ինչքան հասկանում եմ, չհավատաց տիկին նախարարի կերպարին։
— Հա, դե չէ, որովհետեւ մի քիչ նայիվ ա մտածել, որ հիմա մենք ընենց փոխկապակցվածություն ունենք կինոյի ու լայն էլեկտորատի, որ կարա կինոն քաղաքական հարց լուծի։
— Ուզում ես ասես, էդ կինո նկարողները նորմալ փող են աշխատել օդի՞ց։
Սակրալ լաոյին՝ թարգի՛
Լաոն, չէ՞, ինքը ինչ-որ սակրալ երանգ ունի, չէ՞, ընկալման մեջ. Լաոն պետք ա քնած ըլնի, իրան պետք ա զարթնացնել, գա փրկի:
— Ասեմ քեզ, ընդ որում` պետք ա արթնացնես էն ո…ի վախտերը, այսինքն` խախանդ վախտերը լաոյին արթնացնել պետք չի, քնած ա, քնած ա։ Բայց էն որ արդեն էլ տեղ չկա, չէ՞, էն որ հասել ա կոկորդներիս արդեն, հերթեր են բռնագաղթի, այ էդ վախտ պետք ա լաոյին… խախանդ վախտ ոչ մեկ լաոյին չի արթնացնում, չէ՞:
— Դե վաբշե ես մտածում էի, որ ոնց որ ինքը օրորոցային ըլնի իրա ֆորմայով:
— Հենց օրորոցային ա:
— Բայց երեւի աշխարհում միակ օրորոցայինն ա, որը զարթնացնում ա…
— Հիմա դուք ի՞նչ եք անում, դուք վերցնում եք էդ սակրալ ինչ-որ բանը ու ասում եք՝ թարգի՛ լաոյին, չէ՞։ Ո՞նց թարգի, բայց դուք դրա տակ դրել եք, չէ՞, էդ ամբողջ մի հատ դիսկուրս եք կառուցում էդ կոնցեպտի շուրջy։
Ցեղասպանությունը՝ ունիվերսալ թեմա
Իրանց համար (ամերիկացիների) իրոք մշակութային քաղաքականություն ասվածը գոյություն ունի։ Մեր դեպքում, օրինակ, էդ մի քիչ անհասկանալի ա էլի, մենք պատմականորեն չունենք, ասենք, հստակ ձեւակերպված պատկերացումներ, որոնք պետք ա մատուցենք բանին:
— Այսինքն՝ Ցեղասպանությունը մեր ունիվերսալ թեման ա:
— Դե Ցեղասպանությունը մեր, նախ մի հատ ինչ-որ challange-ի նման բան կա, որ ես ինձ ինչ հիշում եմ, անընդհատ կա էդ բանը, որ՝ այ երբ ենք մենք մեր «Շինդլերն» ունենալու, ու անընդհատ տենց ինչ-որ նշաձող կա, որ․․․
— Դե դրա համար պետք ա մեր Սպիլբերգին ունենանք։
— Բայց, միեւնույն ժամանակ էդ ընթացքում լինում են կինոներ, որոնք լինում են լավը, բայց մենք չենք գնահատում, որովհետեւ էդ անեկդոտի լոդկայի նման սպասում ենք, որ Աստված պետք ա ուղարկի, մենք սպասում ենք մի հատին։
Հայկական կինոն՝ առանց Արարատի
Դե ես ուղղակի, որ թարախը շատ ա մեջս, տենց վատ բաներն եմ տենում ու վատ բաներից եմ խոսում, որովհետեւ ուզում եմ, որ ավելի լավը լինի։ Այսինքն՝ ես հակված եմ նրան, ես էն մտքին եմ, որ կարելի ա հայկական կինո նկարել առանց բաստուրմի, Արարատի, արագիլի, արագիլի ձվերը պաշտպանող հայրենադարձի եւ մնացած թեմաների։ Այսինքն՝ հնարավոր ա դա, որովհետեւ, օրինակ, խորհրդային կինոն, Կարպիսը, որ ասում ա՝ հայկական կինոյից խոսանք, խորհրդահայ կինոն, եթե տենց կուզես, թեմաներ ունի, որտեղ ինքը տենց ուղնուծուծով հայկական կինո ա, բայց իհարկե տենց ծանր թմրադեղ կինոներ կան, օրինակ, Աշտարակից Մոսկվա, եթե չեմ սխալվում, Ջիգարխանյանը, որտեղ հայը գնացել ա թոռի մոտ Մոսկվա, խորոված ա անում, ուզում ես քեզ բալկոնից քցես, նայում ես։