• Գլխավոր
  • Հաղորդումներ
    • Թաթուլ Հակոբյանի զրույցը
    • Էլուր
    • Ստվերում
    • Պատերազմի եւ խաղաղության արանքում
    • Ալիքի վրա
    • Տեղ սահմանի մոտ
    • Իրական օրակարգ
    • Կարմիր ժամանակներ
    • Վաղը
    • Չերեւան
    • Ուկրաինա | Պատերազմ
    • Թարգիր Լաո
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • русская редакция
  • մեր մասին
  • գործընկերներ
  • Կապ
Aliq Media Armenia
  • Գլխավոր
  • Հաղորդումներ
    • Թաթուլ Հակոբյանի զրույցը
    • Էլուր
    • Ստվերում
    • Պատերազմի եւ խաղաղության արանքում
    • Ալիքի վրա
    • Տեղ սահմանի մոտ
    • Իրական օրակարգ
    • Կարմիր ժամանակներ
    • Վաղը
    • Չերեւան
    • Ուկրաինա | Պատերազմ
    • Թարգիր Լաո
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • русская редакция
ՆերքինՔաղաքականություն

Այսպես արդեն եղել է

Վարդան Հարությունյան 11:30 | 24.03.2022
Վարդան Հարությունյան 11:30 | 24.03.2022
armenia-russia

Տարիներ շարունակ մենք Ռուսաստանին ենք դիտարկել որպես մեր լինելիության միակ ու անփոխարինելի երաշխավոր, կտրել ենք մեզ աշխարհից, հազար ու մի՝ տրամաբանական ու մտացածին բացատրություններ ենք գտել՝ հիմնավորելու համար, որ Հայաստանի ապագան միայն ու միայն Ռուսաստանով է պայմանավորված․

  • ռուսներն են մեզ մշտապես օգնել ու շարունակելու են,
  • Ռուսաստանն է թուրքին զսպողը, որ Հայաստան չմտնի,
  • Արեւմուտքն, իր շահերից ելնելով, մեզ միշտ դավաճանել է, Ռուսաստանը՝ ոչ,
  • մեր տարածաշրջանը Ռուսաստանի ազդեցության գոտի է, եւ Ռուսաստանն է այստեղ որոշում,
  • այլ ուղղությամբ քայլ անելով՝ մենք մեր դեմ ենք գրգռելու Ռուսաստանին,
  • մենք ստիպված ենք լինել Ռուսաստանի հետ, ենթարկվել Ռուսաստանի թելադրանքներին ու պարտադրանքներին, որովհետեւ այս կերպ է միայն հնարավոր ապահովել մեր երկրի անվտանգությունը,
  • եթե ռուսներին նեղացնենք, նրանք թուրքերին քսի կտան մեզ վրա:

Թվարկումն, իհարկե, ամբողջական չէ, բայց ինչ այլ պատճառաբանություններ էլ հնչեն, այս շրջանակներում են տեղավորվելու։ Այս ցանկում կան ճշմարտություններ, եւ կան հորինվածքներ, որոնք մեր վախերով են պայմանավորված։ Վախերը նույնպես բացատրելի են։ Հայը չի կարող թուրքական վտանգի զգացումը վանել իրենից։ Այն մեր պատմությամբ է պայմանավորված, եւ չէր կարող իր հետքը չթողնել մեր մտածողության, մեր կողմնորոշման ու աշխարհընկալման վրա։

Ուկրաինայի դեմ Ռուսաստանի սանձազերծած ագրեսիան աշխարհում նոր իրականություն է ստեղծել։ Ռուսաստանը ձեռնոց է նետել միջազգային հանրությանը։ Բաց ու անթաքույց հայտարարում է, թե իրեն չի բավարարում ԽՍՀՄ փլուզումից հետո ձեւավորված նոր աշխարհակարգը։ Սահմանակից երկրներից հնազանդություն է պահանջում։ Սահմաններ է փորձում վերաձեւել։ Վերջնագրեր է ներկայացնում Արեւմուտքին։

2008-ից Ռուսաստանն այս ուղղությամբ նկատելի քայլեր է ձեռնարկել, որոնք թերագնահատվել ու չեն արժանացել Արեւմուտքի համարժեք հակազդմանը։ Այս անգամ, սակայն, Հավաքական Արեւմուտքն ավելի քան վճռական է։ Ուկրաինայի դեմ պատերազմն, ըստ էության, Արեւմուտք-Ռուսաստան հակամարտության է վերածվել։

Հայաստանում շատ են մարդիկ, որոնք ռուսական դիրքորոշումը եւ պահանջները արդարացնում են։ Իբր՝ մեծ ու հզոր երկիր է եւ իր նախընտրած միջոցներով իր շահերը պաշտպանելու իրավունք ունի։ Իբր՝ ուժն է ծնում իրավունք, իսկ Ռուսաստանն ուժեղ է եւ ուժեղի իրավունքից է օգտվում։ Իբր՝ Ռուսաստանը միջազգային իրավունքը եւ աշխարհակարգը չհարգելու իրավունք ունի, եթե դրանք հակասում են իր շահերին։

Այս ու նման բոլոր պնդումները մեկ ելակետից են՝ Հայաստանին ուժեղ Ռուսաստան է ձեռնտու։ Ուժեղ Ռուսաստանն է, որ չի հեռանալու մեր տարածաշրջանից, որ զսպելու է ադրբեջանցիների ու թուրքերի ախորժակը եւ Արցախը հայկական է պահելու։ Սա մեր ցանկությունն է` եթե մենք հայաստանակենտրոն ենք, եթե մտահոգ ենք մեր երկրի ապագայով, եթե գիտակցում ենք Հայաստանի շահը, ուրեմն պետք է Ռուսաստանի աջակիցը լինենք եւ Ռուսաստանի հաջողությունը ցանկանանք։

Բայց մի կարեւոր հարց է այստեղ ծագում․ իսկ ի՞նչ ենք անելու մենք, եթե կա թեկուզ մեկ տոկոս հավանականություն (իրականում այդ հավանականությունն անհամեմատ ավելի մեծ է), որ այս հակամարտությունից Ռուսաստանը պարտված կամ թուլացած է դուրս գալու։ Որքանո՞վ է ճիշտ մեր հաշվարկների հիմքում մեր ցանկությունը, այլ ոչ անցանկալի մեկ տոկոսը դնելը։ Իսկ եթե մեր ցանկություններն իրականություն չդառնա՞ն։ Եթե այդ չարաբաստիկ մեկ տոկոսն աշխատի, եւ Ռուսաստանն, այնուամենայնիվ, անհաջողության մատնվի՞։ Եթե պարտվի կամ իր այս արկածախնդրության հետեւանքով այնքան թուլանա, որ Ադրբեջանի պահանջներին անգամ դիմակայել չկարողանա ու հեռանա մեր տարածաշրջանից, ի՞նչ ենք անելու այդ դեպքում։

Ի՞նչ ենք անելու, եթե այլ ուղղությամբ չենք մտածել, այլ ուղղությամբ քայլեր չենք ձեռնարկել եւ այլ տարբերակի չենք նախապատրաստվել։ Ի՞նչ ենք անելու, եթե Ռուսաստանը, չպարտվելու դեպքում անգամ, ուղղակի, իր շահերով կամ ինչ-ինչ հանգամանքներով պայմանավորված, թուրքերի ու ադրբեջանցիների հետ ինչ-ինչ համաձայնությունների գալով, որոշի հեռանալ այստեղից։ Ի՞նչ ենք անելու, ինչպե՞ս ենք մեր երկիրը պաշտպանելու, եթե մեր միակ հույսը Ռուսաստանն է։ Եթե մեր ուժերին ու կարողություններին չենք վստահում, մեզ պաշտպանվելու ունակ չենք համարում, իսկ այլ հովանավորներ ու աջակիցներ չենք փնտրել։

Գուցե ուշքի՞ գանք։ Չէ՞ որ այսպես եղել է արդեն, երբ հարեւանների հետ շփման եզրեր փնտրելու եւ մեր հնարավորությունները հաշվարկելու փոխարեն կամ-կամ-ի խնդիր ենք դրել՝ Ռուսաստան կամ Արեւմուտք, եւ ստացել ենք այդ միանշանակ ընտրության ցավալի պատասխանը։ Մի դեպքում (1914-1915, երբ կամավորական ջոկատներով համալրում էինք Թուրքիայի դեմ պատերազմող ռուսական բանակը) եղեռնի ու տեղահանության ենք հանգել, մյուս դեպքում (1919-1920, երբ Արեւմուտքի շռայլած անիրականանալի խոստումների հետեւից էինք վազում) հայրենիքի կեսն ենք կորցրել։

Այսօրվա կորուստներն էլ՝ վրադիր։

Վարդան Հարությունյան

Իրավապաշտպան, հասարակական գործիչ` խորհրդային այլախոհի տպավորիչ կենսագրությամբ։ 2004-ին ստեղծել է «Իրավունքի եւ ազատության կենտրոնը», որի հիմնադիր ղեկավարն է։ Հրապարակել է հայ այլախոհության պատմությունը ներկայացնող երկու գիրք՝ «Այլախոհությունը խորհրդային Հայաստանում» եւ «Քաղբանտարկյալի պատմություն»։

0
FacebookTwitterWhatsappTelegramEmail
նախորդը
Անատոլի Չուբայսը հրաժարական է տվել եւ լքել Ռուսաստանը
հաջորդը
Կքննարկի հումանիտար իրավիճակն Արցախում

խմբագրական

Սիրուն չէ, Աստված

Ուկրաինա | Պատերազմ

Եկա եւ ասացի՝ կմնամ մինչեւ հաղթանակ. Դա Վինչի

Ուկրաինա․ մարդկային պատմություններ

Հաղթանակն, անկասկած, լինելու է, ու մենք վերադառնալու ենք

լրահոս

  • Օ, սպորտ, դու խաղաղությո՞ւն ես

    19:23 | 29.03.2023
  • Ռուսաստանը մինչեւ 2025-ը կչեղարկի Հայաստանի հետ ռոումինգը

    18:38 | 29.03.2023
  • Ակտաու-Երեւան-Ակտաու չվերթեր՝ հինգշաբթի եւ կիրակի օրերին

    17:57 | 29.03.2023
  • Կարմիր խաչի ներկայացուցիչներն այցելել են հայ գերիներին

    14:59 | 29.03.2023
  • Եթե Ադրբեջանը հարձակվի ՀՀ-ի վրա, չենք կարողանա միջամտել․...

    14:16 | 29.03.2023

ընտրանի

  • 1

    Անիում ՔՊ-ն հաղթեց

  • 2

    Ազատյանը հեռացավ վերջին ողբերգությունից հոգեպես ընկճված վիճակում․ Լեւոն...

  • 3

    Ղարաբաղյան պոեմ

  • 4

    Լրագրողներից փախչող ապագա ՄԻՊ-ը

  • 5

    Արեւմուտքը տարբեր հիմքեր կգտնի, որ ՀՀ-ի օգտին ընդունված...

Facebook Youtube Email Telegram

արխիվ

Մարտի 2022
Ե Ե Չ Հ Ու Շ Կ
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031  
« Փտր   Ապր »

© 2023 - Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են ՀՀ Օրենսդրությամբ: Ձևավորումը Ալիք Մեդիա