• Գլխավոր
  • Հարթակ
    • 17+
    • Էկո
    • Սովետ
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • Գործընկերներ
    • Բուն TV
  • մեր մասին
  • Կապ
Aliq Media Armenia
  • Գլխավոր
  • Հարթակ
    • 17+
    • Էկո
    • Սովետ
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • Գործընկերներ
    • Բուն TV
ԱրտաքինՔաղաքականություն

Ռուսական արջի երեք նապաստակները

aliq 18:10 | 19.01.2021
aliq 18:10 | 19.01.2021

«ՀարավայինԿովկասի վերաձեւումը, որը ավելի քան հինգ հազար մարդու կյանք արժեցավ, դարձավ փոփոխվող աշխարհակարգի  յուրօրինակ խորհրդանիշ»,-գրում է շվեյցարական «Neue Zürcher Zeitung» պարբերականն՝ ընդգծելով, թե Թուրքիան այժմ բոլոր հնարավոր ուղղություններով վարում է ամբարտավան քաղաքականություն:

Սիրիա եւ Լիբիա կատարած  ռազմական ներխուժումներից, ինչպես նաեւ Միջեկրական ծովի արեւելքում ուժի ցուցադրումից հետո Թուրքիան հիշել է իր «օսմանյան» վաղնջական շահերն ու արդեն քիթը խոթում է Կովկաս: Սակայն Անկարան բախվում է Ռուսաստանի նկրտումներին, որի հաշվարկները վերջին ժամանակներս նույնպես փոխվել են:
Դեռ մի քանի տարի առաջ Կրեմլը Թուրքիայի սանձը տեղնուտեղը կքաշեր ու թույլ չէր տա «իր սեփական բակում»՝ այսինքն՝ հետխորհրդային տարածքում տնօրինություն անել: Ընդսմին Ռուսաստանը հաշտվել է այն հակասական իրողության հետ, երբ որոշ բնագավառներում Թուրքիան իր աշխարհաքաղաքական հակառակորդն է, այլ ոլորտներում՝ իր կարեւոր գործընկերը: Երբ անհրաժեշտ է Թուրքիային դուրս մղել արեւմտյան ռազմական դաշինքից, օրինակ՝ նրան ռուսական ՀՕՊ համակարգեր վաճառելով կամ նոր գազամուղեր կառուցելով, Ռուսաստանն Անկարայի հետ ձգտում է մերձեցման: Լեռնային Ղարաբաղում (Արցախում) էլ Մոսկվան օգտապաշտական դիրքերից էր գործում:

Ռուսաստանը միանգամայն կարող էր աջակցել իր ռազմական դաշնակից Հայաստանին, սակայն Կրեմլը հասկանում էր, որ «ստատուս քվոյի» փոփոխությունը Կովկասում իր համար նոր, լայն հնարավորություններ է բացում: Ի վերջո նախագահ Պուտինը եռակողմ համաձայայնագրի ստորագրման միջնորդ հանդես գալով՝ մի փամփուշտով միանգամից երեք նապաստակ խփեց:

Նախ, նա ամրապնդեց տարածաշրջանում ուժի կարեւոր գործոն լինելու իր դիրքերը: Միայն Ռուսաստանի շնորհիվ Ադրբեջանն ու Հայաստանը համաձայնեցին դադարեցնել ռազմական գործողություններն ու ժամանակավոր նոր պայմանավորվածություն ձեռք բերել: Արեւմուտքն ու Թուրքիան այդ բանակցություններին չէին մասնակցում՝ բավարարվելով սոսկ վիճակագրի դերով: Ռազմական առումով նկատելի առավելություն ունեցող Ադրբեջանը, սակայն, պատահաբար ռուսական ուղղաթիռ խոցելով՝ վրեժի սպառնալիքի տակ ընդունեց կարգավորման վերաբերյալ Պուտինի առաջարկը:

Երկրորդ, Ռուսաստանը համաձայնագրի ստորագրման պահից նոյեմբերի 10-ին առաջին անգամ հնարավորություն ունեցավ Լեռնային Ղարաբաղ (Արցախ) զորքեր մտցնել: Ադրբեջանական տարածքում հայկական անկլավը վերածվեց ռուսական պրոտեկտորատի՝ վրացական Աբխազիայի եւ Հարավային Օսիայի կամ մոլդովական Մերձդնեստրի նման մի բանի: Ռուս խաղաղապահներն այժմ հսկում են Լեռնային Ղարաբաղի տարածքը, ինչպես նաեւ Հայաստանի հետ կապող միակ միջանցքը:

Ասյպիսով՝ Մոսկվան փոխեց ԼՂ-ի հայերի անվտանգությունն ապահովող Երեւանի նկատմամբ իր մոտեցումը եւ հիմա կարող է միանձնյա որոշել. «ո՞ղջ թողնել» արդյոք ինքն իրեն անկախ հռչակած Արցախի Հանրապետությանը, թե՞ ոչ:
Ադրբեջանը իհարկե, «մեծն հաղթող» դուրս եկավ այս պատերազմում, բայց նրա բերանում մի տեակ դառնահամ մնաց. իր տարածքում այժմ տեղակայված են ռուս խաղաղապահներ: Խորհրդանշական է, որ Մոսկվան խոչընդոտեց Լեռնային Ղարաբաղում (Արցախում) թուրքական խաղաղապահ ուժեր տեղակայելու գաղափարի իրականացումը:  Հիմա Թուրքիան կարող է այնտեղ միայն դիտորներ ուղարկել, որոնք անմիջականորեն հակամարտության տարածք մուտք չունեն:

Երրորդ, Կրեմլը լավ դաս տվեց իր «կրտսեր հայ գործընկերներին»: Հայաստանը ռազմական դաշինք էր կապել հետխորհրդային տարածքում, բայց իբրեւ կամակատար պետություն նա իրեն լավ չէր պահում. 2018-ին երկիրը մոլեգնում էր փողոցային բողոքներից, որի արդյունքում իշխանության եկավ «ժողովրդական տրիբուն» Նիկոլ Փաշինյանը: Կրեմլը դա գնահատեց իբրեւ իր համար սարսափելի «գունավոր հեղափոխություն», իսկ Փաշինյանին՝ Արեւմուտքի համակրանքը վայելող «անպատասխանատու ամբոխավարի»: Փաստը, որ Մոսկվան երկար ժամանակ սպասում էր՝ հետեւելով Լեռնային Ղարաբաղում (Արցախում) ծավալված պատերազմին, մասամբ կապված է Երեւանի հետ փչացած հարաբերությունների հետ:

Պուտինը Փաշինյանին ստիպեց դողալ եւ հարկադրեց համաձայնել կրակի դադարեցման պայմաններին, որոնք ստորացուցիչ կապիտուլյացիայից չէին տարբերվում: Դա չափազանց թուլացրեց Փաշինյանի դիրքերը, ընդ որում՝ միանգամայն անդառնալիորեն:

Հայկական վերնախավի գերակշիռ հատվածը պահանջում է նրա հրաժարականը, եւ նրա անկումը Կրեմլի համար լրացուցիչ  բավարարություն կլիներ: Ռուսաստանը հայերին հիշեցրեց, որ ինքն «ավագ եղբայր» է, եւ որ իր կամքից է կախված նրանց բարեկեցությունը: Ռուսական դաշնային անվտանգության ծառայության զորքերը վերջերս սկսել են վերահսկել ոչ միայն  Իրանի ու Թուրքիայի, այլեւ Ադրբեջանի հետ սահանները: Ի թիվս այլեւայլի, նրանք վերահսկում են հայկական անկլավի միջով Ադրբեջանն ու Թուրքիան կապող ցամաքային միջանցքը, ինչին պատերազմում պարտված հայերը ստիպված էին համաձայնել:

Պատրաստեց Ռոբ Մանուկյանը

NZZ
0
FacebookTwitterWhatsappTelegramEmail
նախորդը
Վրացիները Նավալնիին չեն սիրում
հաջորդը
Թուրքիայի ազատությունը կրճատվում է

Նման հոդվածներ

Արցախյան պատերազմի դասերը

11:00 | 19.01.2021

Վերանայել «ԼՂ-ն Ադրբեջանի մաս է» մանտրան

12:06 | 18.01.2021

խմբագրական

Հոբելյանին ընդառաջ

Promotion Image

լրահոս

  • Կիեւի ԱԹՍ-ները Ռուսաստանի դեմ չեն

    19:26 | 21.04.2021
  • Պատժամիջոցները խանգարել են պատվաստմանը

    18:54 | 21.04.2021
  • Պետք է լքեն երկիրը մեկ ամսից

    18:28 | 21.04.2021
  • Հերթով չեղարկում է համաձայնագրերը

    17:46 | 21.04.2021
  • Ընդգծել է ՌԴ դերի կարեւորությունը

    17:19 | 21.04.2021

ընտրանի

  • 1

    Աղավնոյի «անկախ պետությունը»

  • 2

    Եթե հաղթեինք

  • 3

    Աննախադեպը

  • 4

    Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի հետ խոսել է պետք. մղձավանջային...

  • 5

    Պատերազմական դրվագներ։ Գոռ Սարկիսյան

Facebook Youtube Email Telegram
Վարդան Հարությունյան

Իրավապաշտպան, հասարակական գործիչ` խորհրդային այլախոհի տպավորիչ կենսագրությամբ։ 2004-ին ստեղծել է «Իրավունքի եւ ազատության կենտրոնը», որի հիմնադիր ղեկավարն է։ Հրապարակել է հայ այլախոհության պատմությունը ներկայացնող երկու գիրք՝ «Այլախոհությունը խորհրդային Հայաստանում» եւ «Քաղբանտարկյալի պատմություն»։

Մեսրոպ Հարությունյան

Լրագրող, խմբագիր, փորձագետ, լրագրության ուսուցիչ, ում կենսագրությունը սկսվել է նախորդ դարի 80-ականներին Հայաստանի Մեղրու շրջանի «Արաքս» թերթից ու շարունակվել մեդիայի կայացման խառնարանում։ Նաեւ գրող է, պատմվածքների ու վեպերի չորս գրքի հեղինակ։

Վահրամ Աթանեսյան

Պատմաբան, լրագրող, հրապարակախոս, քաղաքական գործիչ։ Հայաստանի Գերագույն Խորհրդի (1990-95) Արցախից ընտրված պատգամավոր, 2000-2015 թվականներին Արցախի Ազգային ժողովի երեք գումարումների պատգամավոր։ «Հոգեւոր Հայաստանը եւ արդիականությունը» գրքի հեղինակն է։

Tatul Hakobyan
Թաթուլ Հակոբյան

Լրագրող, հրապարակախոս, պատմություն հետազոտող, որն առօրյա փաստերը, դրանց վրա հիմնված դատողություններն ու պատմական փորձառությունը հաջողությամբ միահյուսելով ստանում է ուրույն բովանդակություն։

արխիվ

Հունվարի 2021
Ե Ե Չ Հ Ու Շ Կ
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
« Դկտ   Փտր »

@2020 - Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են ՀՀ Օրենսդրությամբ: Ձևավորումը Ալիք Մեդիա