• Գլխավոր
  • Հարթակ
    • 17+
    • Էկո
    • Սովետ
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • Գործընկերներ
    • Բուն TV
  • մեր մասին
  • Կապ
Aliq Media Armenia
  • Գլխավոր
  • Հարթակ
    • 17+
    • Էկո
    • Սովետ
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • Գործընկերներ
    • Բուն TV
ՀայաստանՄենք

Պատերազմական դրվագներ: Լիդա Բալեյան

Անուշ Իգնատյան 17:15 | 17.02.2021
Անուշ Իգնատյան 17:15 | 17.02.2021

«Սեպտեմբերի 27-ի առավոտյան՝ ժամը 7.40-ին, տագնապի ազդանշանով հասա զորամաս: Ամսվա ընթացքում երկու-երեք ուսումնական տագնապ է լինում, բայց այս անգամ, երբ տեղ հասա ու տեսա հրամանատարիս, ժպիտը դեմքիս քարացավ. հասկացա, որ տագնապն ուսումնական չէ, բայց նաեւ չուզեցի հավատալ, որ պատերազմ է սկսվել»,- պատմում է Արցախյան երրորդ պատերազմի մասնակից քսանվեցամյա Լիդա Բալեյանը:

Ասում է՝ մոտ մեկ շաբաթ ընտանիքի անդամները չեն իմացել՝ ինքը որտեղ է, չի ասել, որ Արցախ է մեկնել, հեռախոսն էլ միշտ փորձել է հասանելի պահել, որ ծնողները չլսեն օպերատորի ձայնը՝ «Բարի գալուստ «Ղարաբաղ Տելեկոմ»»: Բայց ի վերջո հնարավոր չի եղել հեռախոսի մարտկոցը լիցքավորել, եւ ծնողները զանգել ու իմացել են, որ արդեն ութ օր է՝ Արցախում է: Հասկանալով ծնողների անհանգստությունը, նրանց միակ երեխան է, փորձել է լուր ուղարկել, որ ողջ է: «Երբ զանգեցի մորս, արդեն գիտեր, թե որտեղ եմ: Տագնապած էր, ձայնի մեջ անհանգստություն, ցավ ու հպարտություն կար: Ծնողներիս, ընկերներիս, հարազատներիս համար ես հերոս եմ: Ապրիլյան պատերազմին էլ եմ մասնակցել, բայց երբեք չեմ մտածել, որ հերոս եմ. ես գիտակցված եմ անում իմ գործը ու պարտավոր եմ դա անել»,- ասում է Լիդան:

Լիդան Էջմիածնից է: Ծառայում է հայկական բանակում: Ասում է՝ ազատ ժամանակ քիչ է ունենում, հաճախ է գնում գործուղումների կամ զորավարժությունների: Եթե ազատ մի քանի ժամ է ունենում, ընտանիքի ու ընկերների հետ է անցկացնում, քանի որ նրանց շատ քիչ է տեսնում: Սիրում է զբաղվել սպորտով: Սիրած զբաղմունքը կրակելն է: «Չնայած բարդ ու կոպիտ կյանքիս՝ աշխատում եմ ամեն տեղ խաղաղություն տարածել, սիրելի մարդկանց երջանկացնել. բանակի դժվարություններն ու լարվածությունը փորձում եմ այդ կերպ թեթեւացնել»:

Արցախյան պատերազմի օրերին Լիդան եղել է Մատաղիսում ու Մարտակերտում: Նրա կարծիքով սա հերոսական ու չտեսնված պատերազմ էր: Ասում է՝ ոչ ոք չի կարող նկարագրել իրավիճակները, որոնցում եղել է, վախն ու ոգեւորվածությունը, որ զգացել է: «Երբ լուրջ վտանգ կար, վախը կորչում էր, մենք ջանում էինք ողջ մնալ հանուն մեր հարազատների: Երբ նոր էինք դիրքեր գնացել, փորձեցինք արագ ու աննկատ մտնել խրամատ: Դժբախտաբար, այդ դիրքերում մեր զինակից ընկերներն արդեն զոհվել էին, իսկ թշնամին գրոհում էր: Շոկի մեջ էինք, խառը զգացողություններ ունեինք, չգիտեինք ինչ անել, բայց սրբեցինք մեր արցունքները, հավաքեցինք մեզ ու սկսեցինք մարմինները տեղափոխել մեքենայի մեջ, որ հասկանանք, թե ով է կենդանի, որ հոսպիտալ տանենք: Առանց շունչ քաշելու եւ վախենալու էինք անում այդ գործողությունը: Մեզ «Դարոյինք»-ի ու «Գրանդ Քենդի»-ի մեքենաներն էին տրամադրել, որ կարողանանք շատ մարդ տեղափոխել: Թշնամին ճանապարհին ոչնչացնում էր մեքենաները: Մեզ էլ նկատեցին ու կրակեցին մեր ուղղությամբ: Մեքենայի մեջ շատ զոհվածներ ու վիրավորներ կային: Վստահ էինք, որ ողջ չենք մնա, բայց վարորդը մեքենան հնարամտորեն հանեց այդ ծուղակից: Դուրս եկանք մայրուղի, վարորդը վիրավոր էր, կանգնեցրեց մեքենան, դուռը բացեց, որ դուրս գանք, ու չգիտեմ՝ ինչ արագությամբ ենք մտել դիակների տակ, որ պաշտպանվեինք. զրահաբաճկոններն արդեն չէին օգնում: Ընկերներիցս երկուսը, ցավոք, զոհվեցին: Մի քանի ողջ մնացածներով իջանք, լացելով գրկեցինք իրար ու միմյանց ծնունդ էինք շնորհավորում, որովհետեւ նորից էինք ծնվել… Չգիտեմ, թե այս պատերազմն ում ինչ տվեց, բայց մեզ մեր կյանքերը տվեց»,- ասում է Լիդան:

Լիդան պատերազմի մասին գիտեր ֆիլմերից, դպրոցից, համալսարանից, բայց այն, ինչ եղավ իրականում, շատ էր տարբերվում նրա պատկերացրածից: «Թնդանոթների ամեն ձայնից մահանում ես, ու երբ դրանք լռում են, նորից ես ծնվում. ես նախկինում այդպիսի զգացողություններ չեմ ունեցել: Պատերազմի ժամանակ զարմանում ես այն ուժից, որի մասին մինչ այդ չգիտեիր: Հիշում եմ, ոչ ոք չէր խոսում, բացարձակ չէր խոսում, մենք իրար հայացքներով էինք հասկանում: Չգիտեմ էլ, թե ինչպես էինք հասցնում իրար նայել, բայց ամեն նայելիս թվում էր, թե դա վերջին անգամ է: Կարոտով էինք նայում ամեն ինչին: Հիշում եմ, փափուկ խոտ կար, ձեռքս մեջն էի մտցնում, ուզում էի բույրը զգալ: Անգամ այրված բարութի [վառոդի] հոտն էինք ագահաբար շնչում, դա մեզ այդ պահին հարստություն էր թվում»,- հիշում է Լիդան:

Նա կարծում է, որ պատերազմը դադարեցնելն անհրաժեշտություն էր, մարդիկ արյունաքամ էին լինում: Ուժերն անհավասար էին, հայկական կողմի դեմ նաեւ ահաբեկիչներ էին կռվում: Տասնութ տարեկան նոր զորակոչված տղաները կռվում էին երեսունհինգից քառասուն տարեկանների դեմ, բայց համառորեն առաջ էին գնում, շատերն էլ հետ չէին գալիս: «Այդ փաստաթղթի ստորագրման շնորհիվ մենք ողջ մնացինք, մեր ուժերն արդեն չէին հերիքում: Ես շնորհակալ եմ ստորագրողին, որ այսօր շատ մարդիկ, երեխաներ, խաղաղ բնակիչներ շնչում են: Եթե մի քանի օր շուտ ստորագրվեր, հավատացե՛ք, Եռաբլուրում ազատ տեղեր կլինեին…»,- ասում է Լիդան:

Վերջում զրուցակիցս խոսում է պատերազմում կրած պարտության մասին. «Իմ կարծիքով ո՛չ Ադրբեջանը մեզ հաղթեց, ո՛չ Թուրքիան, մե՛նք մեզ հաղթեցինք ու պարտվեցինք: Մեր ազգում ու բանակում շատ թերություններ կան, միայն ուժն ու ոգու արիությունը զինվորին բավարար չեն, մեզ ամուր թիկունք էր պետք, ամուր պետություն: Մեր պարտությունը տրամաբանական էր. անհավասար պայքար էր, պահեցինք այն, ինչ կարողացանք մեր ուժերով պահել: Բայց եթե պետք լինի, էլի կգնանք ու կկռվենք՝ տղա թե աղջիկ, մեզ ոչինչ ծնկի չի բերի»:

պատերազմի դրվագներ
0
FacebookTwitterWhatsappTelegramEmail
նախորդը
Կին առաջնորդները՝ հակամարտությունների թեմայով
հաջորդը
Խոսքի ազատության սահմանափակումներ Սյունիքում

Նման հոդվածներ

Պատերազմական դրվագներ։ Վարդան Զաքարյան

21:17 | 13.04.2021

Պատերազմական դրվագներ: Վրեժ Մարտիրոսյան

12:00 | 12.04.2021

Պատերազմական դրվագներ: Հակոբ Գասպարյան

16:38 | 06.04.2021

Պատերազմական դրվագներ: Գրիգոր Գեւորգյան

12:00 | 30.03.2021

Պատերազմական դրվագներ։ Իսրայել Ակինյան

15:45 | 29.03.2021

Պատերազմական դրվագներ։ Արշակ Գասպարյան

16:19 | 25.03.2021

խմբագրական

Հոբելյանին ընդառաջ

Promotion Image

լրահոս

  • Մակրոնը մտադիր է հանդիպել Պուտինի հետ

    21:43 | 17.04.2021
  • Օրենքը չի ստորագրելու, ՍԴ չի դիմելու

    20:43 | 17.04.2021
  • 72-ական ժամ՝ միմյանց տարածքները լքելու համար

    19:38 | 17.04.2021
  • 10:10. «Ոչ-ոքի»՝ հօգուտ կայունացման

    17:59 | 17.04.2021
  • Կուբան առանց Կաստրոյի

    17:30 | 17.04.2021

ընտրանի

  • 1

    Աղավնոյի «անկախ պետությունը»

  • 2

    Եթե հաղթեինք

  • 3

    Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի հետ խոսել է պետք. մղձավանջային...

  • 4

    Պատերազմական դրվագներ։ Գոռ Սարկիսյան

  • 5

    Աննախադեպը

Facebook Youtube Email Telegram
Վարդան Հարությունյան

Իրավապաշտպան, հասարակական գործիչ` խորհրդային այլախոհի տպավորիչ կենսագրությամբ։ 2004-ին ստեղծել է «Իրավունքի եւ ազատության կենտրոնը», որի հիմնադիր ղեկավարն է։ Հրապարակել է հայ այլախոհության պատմությունը ներկայացնող երկու գիրք՝ «Այլախոհությունը խորհրդային Հայաստանում» եւ «Քաղբանտարկյալի պատմություն»։

Մեսրոպ Հարությունյան

Լրագրող, խմբագիր, փորձագետ, լրագրության ուսուցիչ, ում կենսագրությունը սկսվել է նախորդ դարի 80-ականներին Հայաստանի Մեղրու շրջանի «Արաքս» թերթից ու շարունակվել մեդիայի կայացման խառնարանում։ Նաեւ գրող է, պատմվածքների ու վեպերի չորս գրքի հեղինակ։

Վահրամ Աթանեսյան

Պատմաբան, լրագրող, հրապարակախոս, քաղաքական գործիչ։ Հայաստանի Գերագույն Խորհրդի (1990-95) Արցախից ընտրված պատգամավոր, 2000-2015 թվականներին Արցախի Ազգային ժողովի երեք գումարումների պատգամավոր։ «Հոգեւոր Հայաստանը եւ արդիականությունը» գրքի հեղինակն է։

Tatul Hakobyan
Թաթուլ Հակոբյան

Լրագրող, հրապարակախոս, պատմություն հետազոտող, որն առօրյա փաստերը, դրանց վրա հիմնված դատողություններն ու պատմական փորձառությունը հաջողությամբ միահյուսելով ստանում է ուրույն բովանդակություն։

արխիվ

Փետրվարի 2021
Ե Ե Չ Հ Ու Շ Կ
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
« Հնվ   Մրտ »

@2020 - Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են ՀՀ Օրենսդրությամբ: Ձևավորումը Ալիք Մեդիա