• Գլխավոր
  • Հարթակ
    • 17+
    • Էկո
    • Սովետ
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • Գործընկերներ
    • Բուն TV
  • մեր մասին
  • Կապ
Aliq Media Armenia
  • Գլխավոր
  • Հարթակ
    • 17+
    • Էկո
    • Սովետ
  • Քաղաքականություն
    • Ներքին
    • Արտաքին
    • Հարեւաններ
    • Աշխարհ
  • Մենք
    • Հայաստան
    • Սփյուռք
  • Տնտեսություն
  • Մշակույթ
  • Գործընկերներ
    • Բուն TV
ՀայաստանՄենք

Պատմության ուսուցիչը արցախյան ուտեստների արտադրամաս է բացել

Անուշ Առաքելյան 20:05 | 25.03.2021
Անուշ Առաքելյան 20:05 | 25.03.2021
Taste of Artsakh

Ասում են՝ Արցախի բրենդ դարձած ժենգյալով հացի իրական համը միայն Արցախում կարելի է ստանալ, տիկին Ստելլան հակադարձում է՝ սիրով պատրաստելու եւ կանաչեղենի ճիշտ տեսականին օգտագործելու դեպքում համը նույնն է՝ Հայաստանի որ անկյունում էլ լինես: Մի կարեւոր կանոն է սահմանել` ավանդականը պատրաստել յուրովի:

Կարմանտյուկ կամ կնձմնձուկ, կռնանջուկ, բազուկի տերեւ, ճռճռուկ, թրթնջուկ, եղինջ, սինձ, պտուտկուն… սեղանին 17 տեսակի կանաչի է դրված, ժենգյալով հաց թխելու բաղադրատոմս արցախցի բոլոր կանայք գիտեն, բայց համարձակություն ոչ բոլորն ունեն, այս գործում ոչ մի գրականություն չի օգնի, պետք է այնքան փորձես, որ լեզուն գտնես: Պատերազմից հետո տիկին Ստելլան որդու հետ որոշել է արցախյան խոհանոցի համը Երեւանում տարածել, այդպես էլ անվանել են՝ Taste of Artsakh: Սկզբում տնային պայմաններում էին պատրաստում, վերջերս վարձակալել են 16-րդ թաղամասի շենքերից մեկի բակում գտնվող այս տարածքը, ընկերուհու հետ են աշխատում:

Taste of Artsakh

Շենքերի բնակիչներն արդեն գիտեն՝ որտեղից գնեն լավ ժենգյալով հաց, մեծ պահանջարկ ունի նաեւ յուղաբլիթ քաղցրեղենը՝ թերթերուկը: «Այս գործն ինձ շեղում է տանջող մտքերից, օգնում կտրվելու իրականությունից»,- ասում է տուն ու տեղը կորցրած Ստելլա Բաղդասարյանը: Ասկերանի շրջանի Ավետարանոց գյուղից են տեղահանվել, գյուղի մասին խոսելիս հուզվում է: «Կյանքիս ամենադժվար որոշումն էր հեռանալ Ավետարանոցից, թողնել տունս, ամուսնուս գերեզմանը, առաջնագիծ մեկնած որդուս, թեպետ տղաս վստահեցնում էր՝ հետ ենք գնալու: Տղայիս հորդորով եմ դուրս եկել, մեկ-երկու անհրաժեշտ իր վերցրի. ափսոսում եմ համակարգչի համար, որի մեջ ընտանեկան լուսանկարների մեծ պահոց կար»:

Հիմա մի ցանկություն ունի՝ խաղաղություն ու գերիների վերադարձ, մնացած ամեն ինչ որդու հետ կստեղծի: Իսկ որդին Taste of Artsakh-ն ընդլայնելու հեռահար ծրագրեր ունի: Ամեն ամիս արցախյան երկու նոր ուտեստ կավելացնեն, մոտ 15 տեսակի կերակրատեսակ կընդգրկեն ցանկում: Օհանավան գյուղում՝ ընկերոջ առանձնատան տարածքում, նաեւ թոնիր կտեղադրեն՝ գաթա թխելու համար, երեւանյան պայմաններում եւս հնարավոր էր գործը գլուխ բերել, բայց միայն թոնիրը կարող է արցախյան գաթայի համը ապահովել:

Taste of Artsakh

«Միհրանն այնտեղ էլ պարապ չէր նստում, միշտ մի գործով զբաղված էր, փնտրտուքի մեջ»,- ասում է տիկին Ստելլան: Միհրանն էլ հավելում է՝ մարդու առաջին պարտքը աշխատելն ու աշխարհը լավացնելն է, հավատացնում է՝ Ավետարանոցի բոլոր բնակիչներն են արարող ու աշխատասեր: Միհրանը մոր հետ էր ապրում Ավետարանոցում, երկու քույրերը Ստեփանակերտում էին ամուսնացել: Անասնապահական ֆերմայի գործերով էր զբաղված. շուրջ 80 գլուխ խոզ ունեին, նոր տեսակներ էին բերել, թռչուններից էր մեծ եկամուտներ ստանում, նաեւ գինու արտադրությամբ էր զբաղվում, օղի էր թորում:

«Սերկեւիլի ու խաղողի համադրմամբ վարդագույն գինու տեսակ էի ստացել, որը Տող գյուղում անցկացվող ամենամյա գինու փառատոնին ներկայացրի: Փորձնական քանակը նույն օրը բարձր գնով սպառվեց,- հիշում է Միհրանը,- Արցախի պետական այրերն էլ գնահատեցին «Ավետարանոց» գինին»:

Շուկան էր ուսումնասիրում, հնեցված գինիներ էլ ուներ, մեծ արտադրության էր պատրաստվում:

Միհրան Բաղդասարյանը հարեւան՝ Մոխշհատ եւ Մադաթաշեն գյուղերի դպրոցներում պատմություն ու աշխարհագրություն էր դասավանդում: Հայրենի բնաշխարհը լավ ճանաչող պատմաբանն ասում է՝ Ավետարանոցն Արցախի այն եզակի համայնքներից էր, որտեղ երբեք ադրբեջանցիներ չեն ապրել, ի տարբերություն արցախյան շատ համայնքների, որտեղ նրանք փոքրամասնություն էին կազմում: Նույնիսկ երկու-երեք ընտանիքի մասին խոսք լինել չի կարող, դա էլ պայմանավորում է գյուղի աշխարհագրական դիրքով:

«Ադրբեջանցիները՝ որպես միջինասիական ցեղախումբ, սովորաբար ոչխարաբուծությամբ էին զբաղվում, իսկ Ավետարանոցն իր հարակից տարածքներով լեռնային, անտառային գոտում է, նպաստավոր պայմաններ, ըստ էության, նրանց համար չկային: Միայն ամռան ամիսներին վրանաբնակները Քիրս սարի լանջերին էին ժամանակավորապես տեղավորվում, ոչխար արածեցնում, բայց մշտական բնակություն երբեք չեն հաստատել Ավետարանոցում»:

Սուրբ Նշան Կուսանաց անապատ, լուս. Արթուր Մանուչարյանի

Լուս.՝ Արթուր Մանուչարյանի

Լուս.՝ Արթուր Մանուչարյանի

Ս. Աստվածածին եկեղեցի, Ս. Նշան Կուսանաց անապատ, Սրբոց Ղեւոնդյանց վանք, Մելիք-Շահնազարյանների ապարանքներ… պատմամշակութային կոթողներով հարուստ համայնքը վերջին տարիներին զբոսաշրջիկների ուշադրության կենտրոնում էր հայտնվել: «Ավետարանոցը՝ որպես Վարանդայի մելիքության նստավայր, դարերի ընթացքում անառիկ է եղել,- փաստարկներ ներկայացնելով՝ վստահեցնում է Միհրանը,- անգամ առաջին ազատագրական պայքարի ժամանակ որպես ապահով վայր հենց մեր գյուղում էին մարդիկ ապաստանում: Այն, որ Ավետարանոցը հնարավոր եղավ գրավել, պարզապես վատ սցենարով ներկայացում էր»: Պատերազմի առաջին օրերին գումարտակով Հադրութ է մեկնել:

Առաջնագծում մնացել է մինչեւ հոկտեմբերի 23-ը: Երբ հերթափոխին եկավ տուն, հաջորդ օրը հայտնեցին, որ հետ գնալու իմաստ այլեւս չկա. այդ ուղղությունը վերցրել էր թշնամին: «Միացա գյուղի ինքնապաշտպանական ջոկատին, թշնամու զորքերը հասել էին մեր համայնք: Անկազմակերպ վիճակ էր. ԱԿ 5/45 զենք ունեինք միայն, չունեինք ականանետ, կապի միջոց, կապավորներ, հրամանատար, որ ռազմավարական քայլեր ձեռնարկեր: ՊԲ–ի Մատաղիսի 4-րդ գումարտակը եւ հատուկ ուժայինները եկան, մի գիշերում հարձակվեցինք, երկու-երեք խմբավորում էինք դարձել գյուղում, մեկը մյուսից անտեղյակ: Ուժայինները գնացին, մնացինք մեր ջոկատն ու Մատաղիսի 4-րդ գումարտակը: Իսկ հոկտեմբերի 27-ին գումարտակն առանց մեզ զգուշացնելու դուրս էր եկել Ավետարանոցից, մեր ջոկատն էլ, չկարողանալով միայնակ պահել գյուղը, նահանջեց»: Նոյեմբերի 25-ին Միհրանը զինվորական համազգեստով Երեւան է հասել, մոր հետ ապաստանել հյուրանոցներից մեկում: Այնտեղ աշխատանքի առաջարկից հրաժարվել է. նախապես ծրագրել էր՝ ժենգյալով հացի արտադրությամբ էր զբաղվելու:

Պատմության ուսուցիչը լավատես է՝ պատմությունը մեզ լլկել է, կողոպտել, բայց մնացել ենք դեպի լույսը ձգտող ժողովուրդ, վստահեցնում է՝ հաջորդ տարի էլ Taste of Artsakh-ի մասնաճյուղ կբացենք Ստեփանակերտում, ով գիտի, գուցե մի օր էլ՝ Ավետարանոցում:

Անուշ Առաքելյան

Մասնագիտությամբ լեզվաբան եմ, բայց հիմնական զբաղմունքս եղել է լրագրությունը։ Սկսելով «Շողակաթ» հեռուստաընկերությունից՝ մշտապես լուսաբանել եմ մշակութային իրադարձություններ՝ խնդիր ունենալով արվեստի երեւույթները չթողնել ստվերում։

0
FacebookTwitterWhatsappTelegramEmail
նախորդը
Մահ թռիչքի պահին
հաջորդը
Համավարակի դեմ պայքարի նպատակով

խմբագրական

Հոբելյանին ընդառաջ

Promotion Image

լրահոս

  • Ագրեսիվ վարքագիծը չի խրախուսվում

    23:21 | 13.04.2021
  • ԱՄՆ եւ ՌԴ առաջնորդները զրուցել են

    22:14 | 13.04.2021
  • ԱՄՆ պերճախոս լռությունը

    21:08 | 13.04.2021
  • Իրանը չի ընկրկում

    20:14 | 13.04.2021
  • Պահանջի բացակայություն եւ մի շարք պահանջներ

    19:44 | 13.04.2021

ընտրանի

  • 1

    Աղավնոյի «անկախ պետությունը»

  • 2

    Եթե հաղթեինք

  • 3

    Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի հետ խոսել է պետք. մղձավանջային...

  • 4

    Պատերազմական դրվագներ։ Գոռ Սարկիսյան

  • 5

    Աննախադեպը

Facebook Youtube Email Telegram
Վարդան Հարությունյան

Իրավապաշտպան, հասարակական գործիչ` խորհրդային այլախոհի տպավորիչ կենսագրությամբ։ 2004-ին ստեղծել է «Իրավունքի եւ ազատության կենտրոնը», որի հիմնադիր ղեկավարն է։ Հրապարակել է հայ այլախոհության պատմությունը ներկայացնող երկու գիրք՝ «Այլախոհությունը խորհրդային Հայաստանում» եւ «Քաղբանտարկյալի պատմություն»։

Մեսրոպ Հարությունյան

Լրագրող, խմբագիր, փորձագետ, լրագրության ուսուցիչ, ում կենսագրությունը սկսվել է նախորդ դարի 80-ականներին Հայաստանի Մեղրու շրջանի «Արաքս» թերթից ու շարունակվել մեդիայի կայացման խառնարանում։ Նաեւ գրող է, պատմվածքների ու վեպերի չորս գրքի հեղինակ։

Վահրամ Աթանեսյան

Պատմաբան, լրագրող, հրապարակախոս, քաղաքական գործիչ։ Հայաստանի Գերագույն Խորհրդի (1990-95) Արցախից ընտրված պատգամավոր, 2000-2015 թվականներին Արցախի Ազգային ժողովի երեք գումարումների պատգամավոր։ «Հոգեւոր Հայաստանը եւ արդիականությունը» գրքի հեղինակն է։

Tatul Hakobyan
Թաթուլ Հակոբյան

Լրագրող, հրապարակախոս, պատմություն հետազոտող, որն առօրյա փաստերը, դրանց վրա հիմնված դատողություններն ու պատմական փորձառությունը հաջողությամբ միահյուսելով ստանում է ուրույն բովանդակություն։

արխիվ

Մարտի 2021
Ե Ե Չ Հ Ու Շ Կ
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031  
« Փտր   Ապր »

@2020 - Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են ՀՀ Օրենսդրությամբ: Ձևավորումը Ալիք Մեդիա